Noticias

Navarrabiomedek X. urteurrena ospatzen du aurten (2012-2022). 10 urte horiek ospatzeko, zentroak hainbat jarduera antolatu ditu azaroan, 2022ko Nafarroako Zientzia, Teknologia eta Berrikuntzaren Asteekin batera.

Navarrabiomedeko programazioaren ardatz nagusian erakusketa interaktibo bat dago, "De la célula al paciente.10 Años avanzando juntos / Zelulatik pazientera. 10 Urte elkarrekin lanean" izenekoa. Gaztelaniaz eta euskaraz dago eskuragarri, Erakusketa gaztelaniaz eta euskaraz dago, eta osasun-langileei, ikertzaileei eta publiko orokorrari zuzenduta dago. Proiektuak 3D bistaratze-teknologia eta errealitate areagotua ditu, eta Nafarroako Unibertsitateko, Berrikuntzako eta Eraldaketa Digitaleko Departamentuaren finantziazioa jaso du, kultura zientifikoa sustatzeko, Nafarroan egindako I+G+B zabaltzeko eta STEM COSMOS 2022 bokazioak sustatzeko laguntzen deialdian.

A continuación, se detallan las acciones programadas desde Navarrabiomed para acercar la investigación biomédica y fomentar las vocaciones científicas. El aforo es limitado en todas ellas y las personas interesadas deberán reservar plaza a través del formulario de inscripción correspondiente. 

Hona hemen Navarrabiomedek ikerketa biomedikoa hurbiltzeko eta bokazio zientifikoak sustatzeko programatutako ekintzak:

Jornadas temáticas de puertas abiertas a Navarrabiomed 17, 18 y 21 de noviembre. 
Saio bakoitzean bisita gidatua egingo da "De la célula al paciente.10 Años avanzando juntos / Zelulatik pazientera. 10 Urte elkarrekin lanean" eta zentroko laborategiak bisitatuko dira. Toki kopurua mugatua da guztietan, eta interesdunek izena emateko inprimakiaren bidez erreserbatu beharko dute plaza.

• Azaroaren 17a, osteguna. 18:00etan Doitasunezko medikuntza: DNAtik immunoterapiara. Aforo completo. 
• Azaroaren 18a, ostirala. 10:30ean Bihotzeko gaixotasunak, ariketa fisikoa eta osasuna. Inskripzioa.
• Azaroaren 21a, astelehena. 10:30ean Neurozientzietako ikerketaren erronkak. Inskripzioa.

Zientzietako ikasleen bisita Navarrabiomedera. Azaroaren 22a. 16:30ean. Aforo completo. 
Sesión sobre salidas profesionales en investigación biomédica y posterior visita a los laboratorios del centro en grupos reducidos. Edad orientativa: 16-19 años; estudiantes de Bachillerato, Formación Profesional y primeros cursos de grados universitarios.
¡Importante! El alumnado de modelo D deberá especificarlo en el formulario con el fin de facilitar la organización de la visita a los laboratorios en euskera. 

Ikerketa biomedikoan dauden irteera profesionalei buruzko saioa eta, ondoren, zentroko laborategietara talde txikitan bisita. Adina: 16-19 urte; Batxilergoko eta Lanbide Heziketako ikasleak eta unibertsitateko graduetako lehen kurtsoak.
Garrantzitsua! D ereduko ikasleek formularioan zehaztu beharko dute, euskarazko laborategietarako bisita errazago antolatzeko.

Hitzaldia. Azaroaren 24a, osteguna. 13:00etan B areto nagusia - Nafarroako Ospitale Unibertsitarioa . "Ikerketa biomedikoa praktika kliniko asistentzialean integratzea: erronkak eta aukerak". Inskripzioa.
Medikuntza- eta ikerketa-arloko nazioarteko bi erreferentek ikerketa translazionalaren garrantziari buruzko hausnarketa egitera gonbidatuko dute. Marina Berenguer Haym eta Jesús Prieto Valtueñaren arteko elkarrizketa inspiratzailea.
Parte hartu nahi dutenek aldez aurretik eman beharko dute izena. Emandako helbide elektronikoan izena eman den ordenaren arabera berretsiko da plaza.

COVID-19 protokoloa. Ospitaleetan indarra duten osasun neurriak betez, nahitaezkoa izanen da maskara eramatea jarduera guztietan. Kasuren bat gertatuz gero, COVID-19 Navarrabiomed parte-hartzaileekin harremanetan jarriko da plaza erreserbatzeko formularioan emandako datuen bidez.

Zientzia, Teknologia eta Berrikuntzaren Asteak, Nafarroan
Azaroaren 4tik 19ra, zientzia-dibulgazioko ziklo honek zientzia herritarrei hurbiltzeko hainbat jarduera eskaintzen ditu Foru Komunitatean. Zientziaren Lagunen Kluba da ezagutza zientifiko eta teknologikoa sustatzeko aste hauetako jarduerak koordinatzeaz arduratzen den erakundea. Jarduera horien sustatzaileak Nafarroako Unibertsitate Publikoa, Nafarroako Unibertsitatea eta Iruñeko Planetarioa dira. Urtez urte, hainbat erakunde laguntzailerekin, aste hauetan hitzaldiak, jardunaldi irekiak, museoetara bisitak, ibilaldi zientifikoak eta abar izaten dira.

•    Ezagutu 2022 jardueren programa osoa

• Cancers: Immune Profiling Uncovers Memory T-Cell Responses with a Th17 Signature in Cancer Patients with Previous SARS-CoV-2 Infection Followed by mRNA Vaccination

La Unidad de Oncoinmunología de Navarrabiomed, liderada por los doctores Grazyna Kochan y David Escors, junto con la Unidad de Oncobiona, liderada por las doctoras María Alsina y Ruth Vera, ha caracterizado el perfil inmunológico frente a la infección por SARS-CoV-2 y a la vacuna de mRNA Bnt162b2 en pacientes con tumores sólidos. 

El estudio demuestra que los pacientes con tumores sólidos vacunados con Bnt162b2 generan una respuesta eficiente de anticuerpos, células T y células mieloides frente a la proteína S1 del virus. Además, aquellos pacientes que habían pasado previamente COVID-19, generan una potente respuesta memoria de linfocitos T principalmente frente a las proteínas S1 y M del coronavirus SARS-CoV-2. En este sentido, la investigación pone de manifiesto que una vacuna que también incluya la proteína M podría ser aún más eficaz en estos pacientes.

Además, se constata también que la vacuna posterior a la infección incrementa notablemente la respuesta inmune frente a la proteína S1. Cabe destacar la potenciación de una respuesta Th17 tras la infección y tras la vacunación en estos pacientes, los cuales ya presentan una inflamación basal debida a la enfermedad. Esto sugiere la mejora de los adyuvantes de las vacunas de mRNA para evitar este tipo de respuesta inflamatoria.

Los resultados de este estudio forman parte de la tesis de Miriam Echaide, investigadora predoctoral de la Unidad de Oncoinmunología, y se incluyen entre la producción científica del Instituto de Investigación Sanitaria de Navarra (IdiSNA), agrupación público-privada para el fomento de la investigación biomédica en la Comunidad Foral de la que forma parte Navarrabiomed.

La investigación ha sido posible gracias a la financiación del programa de Ciencia e Innovación Horizonte 2020 de la Unión Europea. A su vez, el grupo de Oncoinmunología cuenta con el apoyo de otras instituciones como la Asociación Española Contra el Cáncer (AECC), el Instituto de Salud Carlos III, el Departamento de Salud y el Departamento de Universidad, Innovación y Transformación Digital del Gobierno de Navarra y el Ministerio de Ciencia e Innovación.

Herritarrekiko Harremanetako eta Osasun Departamentuek NOUn bildu dituzte Foru Komunitateko osasun-ikerketako profesionalak Navarrabiomedek antolatutako “Osasun publikoa: Europarekin ikertzea eta aurrera egitea” topaketan

Herritarrekiko Harremanetako eta Osasun Departamentuek Foru Komunitateko osasun-arloko ikerketako profesionalak bildu dituzte gaur goizean Nafarroako Ospitale Unibertsitarioan (NOU), “Osasun publikoa: Europarekin ikertzea eta aurrera egitea” topaketan, Europar Batasunaren osasun-estrategia bistaratzeko, Foru Komunitatean ezartzeko eta biztanleriaren ongizatean eragina izateko.

Jardunaldia Navarrabiomed ikerketa biomedikoko zentroak antolatu du eta Herritarrekiko Harremanetako Departamentuak finantzatu dute, EBko politikak eta estrategiak zabaltzeko laguntza-deialdiaren bidez.

Ikerketen lehentasunen eta erronken artean, pazientearen zainketen ikerketa, prebentzioa eta osasunaren sustapena daude. Osasunaren alderdi guztiak aztertu dira, Europako estrategia herritarrentzat eta lurraldearentzat emaitza nabariak eta onuragarriak izan daitezen.

Irekiera instituzionalean, Ana Ollo Herritarrekiko Harremanetako kontseilariak eta Santos Induráin Osasun kontseilariak Isabel de la Mata Europako Batzordeko Osasun Aholkulari Nagusia eta Krisi Kudeaketa lagundu diote.

 “Osasun publikoa lehentasuna da”

Ollo kontseilariak gogorarazi duenez, “osasuna inbertsio bat da, eta 2021-2027 aldian 5.300 milioi euroko aurrekontua du. Osasunaren aldeko programa (UE pro Salud) laguntza finantzarioa da, osasunaren arloan aurrekaririk ez duena. Programa honen mezu nagusia da osasun publikoa lehentasunezkoa dela eta tresna nagusietako bat dela Europako Osasun Batasunerantz bidea egiteko”. “Aprobetxatu beharreko aukera bikaina da, baina ez bakarra. Ez dugu ahaztu behar 2021-2027 Urte Anitzeko Finantza Esparrua, eta, alde horretatik, Europako Proiektuen Bulegotik, hark eskaintzen dituen aukera guztiak monitorizatzen ditugu, bai Horizonte Europa eta mugaz gaindiko lankidetzarako POCTEFA bezalako ikerketa-programak ere. Baina Europa dirua eta finantzaketa baino askoz gehiago da. Europa giza eskubideen, aniztasunaren eta aniztasunaren defentsa da. Europa Europako Etorkizunari buruzko Konferentziaren kontsulta demokratikoa da, eta Europa, berriz, energia-krisiaren egoeraren baterako erantzuna. Azken finean, bere argi eta itzalekin, Europa bizitzeko munduko lurralderik onena da”, jarraitu du Ollok.

Kalitatezko osasun-sistema, bereizketarik gabeko babesa duena

Testuinguru horretan, Osasun kontseilariak gaineratu du “Gainerako kontinenteekin alderatuta, Europak duen ezaugarri bereizgarriena bere kalitatezko osasun-sistema solidarioa eta solidarioa da, eta herritar guztiei babesa zabala eskaintzen die, bereizketarik gabe”.

Halaber, Europako proiektuetan parte hartzera bultzatu du. Azaldu duenez, COVID pandemiak Europako erakundeetan sentiberatasun handia piztu du osasun-politika nazionalak osatzeko beharraz. “Ezin dugu aukera hori galdu, eta lanean jarraitu behar dugu gure erkidegoak gaixotasunen prebentzioa hobetzen dituen Europako proiektuetan parte-hartzea areagotzeko. Helburua Europako guztientzat osasun-laguntza modernoa eta eraginkorra lortzea da, berdintasuna lortzea eta EBko herrialde bat baino gehiago ukitzen dituzten osasunerako mehatxu larrien aurkako koordinazioa lortzea”, adierazi du Indurain kontseilariak.

Europako Osasun Batasunerantz 

Horri dagokionez, bertaratuek zehaztasun handiagoz ezagutu ahal izan dute Europako Osasun Estrategia, Europako Batzordeko Osasun Aholkulari Nagusia eta Krisi Kudeaketaren eskutik. Matak “Europako Osasun Batasuna eraikitzeko beharra eta jarraitu beharreko urratsak” nabarmendu ditu.

“EBren osasun-politikak helburu hauek ditu: osasuna babestea eta hobetzea, europar guztiek osasun-laguntza modernoa eta eraginkorra izateko aukera berdinak izatea, eta EBko herrialde bati baino gehiagori eragiten dioten osasunerako mehatxu larrien aurkako koordinazioa. Europak Osasunaren Europar Batasun sendoagoa eraiki behar du. Horretarako, EU4Health programa bat, etorkizuneko bermeak eta finantzaketa egokia dituena, Sendagaien Europako Agentzia (EMA) indartua eta Gaixotasunen Prebentziorako eta Kontrolerako Europako Zentroa (ECDC) ditu oinarri."

Lurralde mailako estrategiaren garapenaren ikuspuntutik, Carlos Artundo Nafarroako Gobernuko Osasun zuzendari nagusiak azpimarratu du “Europarekin lan gehiago eta hobea egiten jarraitu behar dela. Ikerketaren alde egiten jarraitu behar dugu, pertsonen osasuna hobetzeko eta aurrera egiteko modu bakarra baita”.

Europatik lurraldera: lau mahai-inguru Foru Komunitateko adituekin

Osasunaren hainbat arlotako adituek Nafarroan egindako lana eta Europan nahiz Nafarroan hainbat arlotan dauden erronkak azaldu dituzte: gaixotasunen prebentzioa eta osasunaren sustapena, lankidetza, medikamentuen hobekuntza eta terapiak; osasun datuen erabilera lehentasunak.

“Osasunaren sustapena eta ikerketa” izeneko mahaian, parte-hartzaileek adierazi dute arlo berriak sortzen ari direla, hala nola osasun mentala, ingurumen-kutsadura edo osasunaren aurrean desberdintasunean zuzeneko eragina duten gizarte-determinatzaileak. Beraz, kontuan hartu behar ziren bai ikerketan bai osasuna sustatzeko ekintzetan.

Lankidetzari dagokionez, adituek nabarmendu dute osasuna ikuspuntu guztietatik zaintzeko funtsezko zeregina izan dezaketen eragile guztiak inplikatzeko erronka izugarria dela. Eskualdean, Europan eta nazioartean lankidetzan aritzeaz ari gara. Gure lurraldea erreferente bihurtu nahi dugu osasun estrategia berriak ezartzeko eta nazioartean aurrera egiteko lankidetzan aritzeko.

“Eremu farmazeutikoko aldaketei aurrea hartzea” mahaian, sektorearen ezaugarri diren aldaketetan jarri da arreta –aldaketa horiek estrategikoak, legegintzakoak eta teknologikoak dira (genomika)–. Farmazia-politika oso beharrezkoa da berrikuntza biomedikoaren gizarte-balioagatik, bai pertsonen osasunean eta bizi-kalitatean duen eragin garrantzitsuaren ikuspegitik, bai lurraldearen garapen ekonomikoan duen eraginaren ikuspegitik.
Azken mahaiak osasun-datuen bigarren erabilera izan du ardatz: “Nafarroako osasun-ikerketaren etorkizuna Europarekin marrazten”. Datuen zientziak, adimen artifizialak eta beste teknologia batzuek osasun-arreta aldatzen dute, eta gure erkidegoaren garapen ekonomikoan eta gure gizartearen ongizatean parte hartzen dute. Osasunaren arloko joera da gero eta datu gehiago sartzea, iturri oso desberdinetatik datozenak, ikertzaileentzat, osasun-profesionalentzat eta, batez ere, pazienteentzat garrantzi handia izan dezakeen informazioa eman dezaten.

Osasunaren arloan datuak sartzearen eragin nagusietako bat zehaztasuneko medikuntza pertsonalizatua garatzea da. Beraz, ezinbestekoa da datuak - bereziki datu genomikoak - “homogeneoak” eta anonimoak partekatzea, pazienteen mesedetan.

Ikerketaren eginkizuna

Iñigo Lasa Navarrabiomedeko zuzendariak ekitaldiaren ondorioak atera ditu. “Ikerketa laborategietan bakarrik gertatzen den ideia oso hedatuta dago gizartean. Gaur antolatu dugun jardunaldian, argi geratu da garrantzitsua dela ikerketak osasun-sistemaren eremu guztiak barneratzea eta ideia horretara ez mugatzea. 
Ikerketa, ikusi dugun bezala, pazienteen datuak modu dinamiko eta seguruan atzitzeko, aztertzeko eta haiekin elkarreraginean aritzeko aukera emango duten informazio-sistemak garatzea ere bada; ikertzea, halaber, osasun-metodologia berriak edo tratamendu farmazeutiko berriak hartzeko azpiegiturak prestatzea da. Ikerketa zainketa epidemiologikoko sistema sendo eta arina izatea da, osasun egoerak aztertzeko analisi epidemiologikoan metodologiak garatzen eta erabiltzen parte hartuko duena.”
Lasaren arabera, osasun-sistema kontzientziatu eta aktiboa ikerketan, kritikoagoa da erabiltzen dituen prozedurekin; moldakorragoa da metodologia berriak hartzeko, zorrotzagoa da baliabideen erabileran. Laburbilduz, eskudunagoa da eta osasun-sistema honetan langileak, bere aktibo handia, gusturago daude.

Argazkia - Ezkerretatik eskuinetara. Iñigo Lasa, Navarrabiomedeko zuzendaria; Carlos Artundo, Osasun zuzendari nagusiak; Santos Induráin, Osasun kontseilaria; Isabel de la Mata, Europako Osasun Estrategia, Europako Batzordeko Osasun Aholkulari Nagusia eta Krisi Kudeaketa; Ana Ollo,  Herritarrekiko Harremanetako kontseilariak; Kanpo Ekintzarako zuzendari nagusia; y Marisol Fragoso, Navarrabiomedeko zuzendari kudeatzailea.   

Carlos III.a Osasun Institutuak sustatutako IMPACT TEA programak, Osasuneko Ekintza Estrategikoaren deialdian, 6 autonomia erkidegotatik etorritako 1.000 paziente biltzea aurreikusten du, besteak beste, Nafarroatik.

Ikerketa translazionala sustatzeko eta autismoaren oinarri genetikoak ulertzen aurrera egiteko, Carlos III.a Osasun Institutuak (ISCIII) IMPACT TEA programa bultzatu du, Zehaztasun Medikuntzako Estrategia Nazionalaren esparruan. Nafarroako Ospitale Unibertsitarioak eta Navarrabiomed Nafarroako Ikerketa Biomedikoko Zentroak programa horretan parte hartzen dute. Ikerketa 3 milioirekin finantzatuta dago, Osasuneko Ekintza Estrategikoko (GLL) proiektuen barruan.

Azterlan horrek “Espektro autistaren nahasteen bariazio genetikoaren eta molekularraren azterketa integrala” du izana eta orain dela gutxi hasi da. Madrileko Gregorio Marañon Ospitalea buru du, eta Nafarroako entitateez gain, Murtziako Arrixakako Ama Birjina Unibertsitate Ospitalea, Sevillako Virgen del Rocío Ospitalea, Bartzelonako Clinic Ospitalea, Santiago Unibertsitate Zentro Publikoa ere parte hartzen dute.

Gogoratu behar da bihar Autismoari buruzko Kontzientziazioaren Nazioarteko Eguna izango dela, eta aurten hezkuntza inklusiboa landuko dela Garapen Iraunkorreko Helburuen testuinguruan; zehazki, 4. gaia: hezkuntza inklusiboa, bidezkoa eta kalitatezkoa bermatzea eta bizitza osoan ikasteko aukerak sustatzea.

Ikerketaren ezaugarriak

Gaixotasun hau oso ohikoa da, Europan prebalentzia %1 du, eta gero eta handiagoa da, hobeto hautemanez gero. Baina orain arte egindako azterketak ez dira oso argiak, eta oinarri genetikoak oraindik ez daude argi. Autismoaren kausak askotarikoak izan daitezke, eta, gehienetan, geneak eta ingurumen-faktoreak sartzen dira tartean, eta horrek zaildu egiten du diagnostikatzea.

Gaixotasun hori garaiz detektatuz gero, haurren garapenean goiz esku har daiteke, pronostikoa hobetuz eta komorbilitateak saihestuz. Hala ere, nahiz eta gaur egun praktika klinikoak diagnostiko estandarizatuko protokolo bat aplikatzen duen proba osagarri askorekin, ez dakigu zerk eragin duen autismoa TEA duten haurren ehuneko handi bati (% 70-80 inguru).

IMPACT TEA programaren bidez, 6 autonomia erkidegotako 1.000 haur bildu nahi dira, praktika klinikora eraman daitekeen oinarri zientifikoko ezagutza sortuko duen lagina.

Azterketaren helburua da diagnostiko genetikoko algoritmoak sortzea, laguntza-prozesuan erabakiak hartzea errazteko eta bizkortzeko erabil daitezkeenak, osasun-sistema nazionalean hainbat proba diagnostiko erantsiz. Proba horiek paziente bakoitzarentzat aurreikusitako errendimendu diagnostikoaren arabera hautatuko dira.

Nafarroako osasun sare publikoko neuropediatra, psikiatra eta psikologoek eta Navarrabiomedeko Medikuntza Genomikoaren Unitateko langileek osatzen dute proiektua.

16 urtetik beherako NOU neuropediatriako kontsultetatik datozen 160 paziente hautatuko ditu, komorbilitate desberdinei lotutako oinarri genetikoaren susmoa duenak. Horiei guztiei genoma osoaren sekuentziazioa aplikatuko zaie. Teknika berri horrek aukera ematen du gizabanakoaren genoma osoa aldi berean sekuentziatzeko, eta gaixotasun horren oinarri genetikoak hobeto ulertzeko informazioa lortzen du.

“Ikerketan egindako aurrerapenei esker, bai haurrari bai haren familiari, proba eta esku-hartzeen odisea saihestu ahalko diegu”, azaldu du Nerea Gorría Redondok, NOUko neuropediatrak eta proiektuaren  ikertzaile nagusiak. Gaixotasun arraroetan genoma osoa sekuentziatzeak normalean egiten diren proba osagarriak egitearen aldean dakarren aurrerapena adierazten du medikuak. Horien artean daude berariazko proba genetikoak, susmo kliniko batek gidatuak. Askotan, prozesu horrek probak eta akatsak eragiten ditu, eta denboran luzatzen da, emaitzarik lortu gabe.

“Analisi-mota honek lagundu diezaguke kausa genetikoa zehaztasun handiagoz eta modu goiztiarragoan zehazten”, dio Gorríak.

Doitasunezko medikuntza pertsonalizaturantz

IMPACT TEA azterketa NAGENPediatrics proiektuaren esparruan sortu zen. Ekimen hori 2020an hasi zen, eta, genoma osoaren sekuentziazioa aplikatzeari esker, diagnostikatu beharreko gaixotasun genetikoak (batzuetan, urteak) dituzten haurren diagnostiko-denborak laburtzen ari da, eta, gaur egun, kasu askotan, 2-3 astera iristen da.

Era berean, NAGENPediatrics-ek NAGEN programa osatzen du, Nafarroako osasun-sare publikoan analisi genomikoaren teknologia ezagutzen eta erabiltzen aurrera egiteko, NAGEN1000, PharmaNAGEN, NAGENMx eta NAGENCOLekin batera. Navarrabiomed buru duela, NAGEN programak Nafarroako Gobernuko Garapen Ekonomiko eta Enpresarialeko Departamentuaren laguntza du, Espezializazio Adimenduneko Estrategiaren (S4) esparruan.

Elena Erausquin Arrondok, Navarrabiomedeko Proteinen kristalografia eta immunologia estrukturala Unitateko ikertzaileak Nafarroako Unibertsitate Publikotik egindako doktore tesia irakurriko du ekainaren 17ean. Ekitaldia 11:00etan hasiko da, Navarrabiomedeko Ekitaldi Aretoan.

Doktore lana, “Complete structural characterization of an autoimmune TCR: antigen: MHC synapse associated with type 1 diabetes”, izenekoa, Navarrabiomed-en egin da, Jacinto López Sagaseta, Proteinen kristalografia eta immunologia estrukturala Unitateko Ikerlari nagusiaren zuzendaritzapean. 

Ikerketaren testuingurua eta emaitzak

Pertsona batzuetan, immunitate-sistemak gaizki erreakzionatzen du organismoaren berezko osagaien aurrean, mekanismo oraindik ezezagunen bidez. Autoimmunitate hori hainbat gaixotasunetan agertzen da, besteak beste, 1 motako diabetesean.

Tesi honetan, proteinen ingeniaritzako teknikak eta X izpien kristalografia erabiliz, Elena Erausquinek identifikatu du nola erreakzionatzen duten immunitate-sistemako zelula batzuek pankrean berez dauden osagaien aurrean, eta horrek intsulina sortzen duten zelulen suntsipena eragiten du. Zehazki, orain arte ezezagunak ziren plastizitate molekularreko mekanismoak azaltzen ditu, molekula diabetogenikoen aldeko erreaktibotasun autoimmunea gaitzen dutenak. Emaitza horiek, gainera, etorkizuneko azterketak bideratzen dituzte, 1 motako diabetesaren aurkako erresistentzian polimorfismo genetiko babesleen rola ezagutarazteko.

Finantzaketa eta hedapena

Elena Erausquinek European Foundation for the Study of Diabetes/Lilly Programme erakundearen finantziazioa izan du, baita Ramón y Cajal Programarena ere, Zientzia eta Berrikuntza Ministerioarena (RYC-2017-21683), tesi-zuzendariaren kontratuari lotua. Gainera, Nafarroako Gobernuaren 2021 Industria Doktoregaien deialdian onuradun izan da.

Proteinen Kristalografiaren eta Immunologia Estrukturalaren Unitatean egindako ikerketaren emaitza gisa, Elena Erausquinek lau artikulu zientifiko argitaratu ditu lehen egile gisa, eta horien artean aipagarria da "Structural plasticity in I-Ag7 links autoreactivity to hybrid insulin peptides in type Diabetes" artikulua, Frontiers in Immunology aldizkarian zabaldutakoa.

Era berean, emaitzak nazioarteko bi biltzarretan eman dira ezagutzera: 33rd European Crystallographic Meeting Versaillesen, Frantzian (2022ko abuztua) eta 26th Congress and General Assembly of the International Union of Crystallography Melbournen (Australia, 2023ko abuztua).

Bernardo Abel Cedeño Velozek, Navarrabiomed-IdiSNA-ko  Geriatria eta Zahartze Aktiboa (INGEA) Unitateko ikertzaileak eta Geriatriako espezialista Nafarroako Ospitale Unibertsitarioan, Nafarroako Unibertsitate Publikotik egindako doktore tesia irakurriko du apirilaren 16ean. Ekitaldia 11:00etan hasiko da, Navarrabiomedeko Ekitaldi Aretoan.

Doktore lana, "Helduen aldaka-hausturaren bigarren mailako prebentzioan translazionalki lantzea: oinarrizko zientziatik praktika klinikora", izenekoa, Navarrabiomed eta NOU-en egin da, Mikel Izquierdo, Ariketa fisikoa, osasuna eta bizi kalitatea (E-FIT) Unitateko Ikerlari nagusia, eta Nicolás Martínez Velilla, Geriatria eta Zahartze Aktiboa (INGEA) Unitateko Ikerlari nagusia, doktoreen zuzendaritzapean. Proteomikako eta Nafarroako Biobankuaren Zerbitzu Tekniko-teknikoen laguntzari esker ere lortu da proiektu hau.

Doktoretza-tesia hezur-osasunari buruzko aurkikuntza zientifikoen, horien erabileraren eta helduen hausturen prebentzioan duten aplikazioaren arteko erlazioan oinarritzen da. Biomarkatzaileen eta telerrehabilitazioaren garrantzia nabarmentzen da, osasun publikoko arazo horri aurre egiteko tresna gisa.

Ikerketaren xehetasunak 

Doktoretza-tesia hezur-osasunari buruzko aurkikuntza zientifikoen, horien erabileraren eta helduen hausturen prebentzioan duten aplikazioaren arteko erlazioan oinarritzen da. Biomarkatzaileen eta telerrehabilitazioaren garrantzia nabarmentzen da, osasun publikoko arazo horri aurre egiteko tresna gisa. Gainera, biomarkatzaileek osteoporosian duten etengabeko garrantzia azpimarratzen da, eta biomarkatzaile berriak garatzeak eritasunaren tratamendua alda dezakeela iradokitzen da. Biomarkatzaileekin egindako odol-analisiaren bidez, haustura-arriskuarekin lotutako biomarkatzaile immunologikoak identifikatu dira, eta horrek pertsona helduengan erabaki klinikoak hartzen eta hausturei aurrea hartzen lagundu lezake. Lehenago aipatutako pazienteen jarraipenean, ahultasunarekin lotutako biomarkatzaile serikoak daude, aldaka-haustura duten gaixoen aurkako emaitzak iragartzen dituztenak, tresna kliniko potentziala eskaintzen dutenak eta ikerketa-bide berriak irekitzen dituztenak. Azken finean, osagai anitzeko esku-hartzea proposatzen da telerrerrehabilitazioarekin, aldaka-haustura duten pazienteen gaitasun funtzionala hobetzeko; horrek etorkizunean haustura horien arreta alda lezake.

Ikerketa bost argitalpenetan argitaratu da eragin handiko nazioarteko aldizkarietan (Q1 - Q2). Halaber, nazioarteko hainbat kongresutan aurkeztu da. Kongresuan aurkeztutako lan horietako baten ondorioz, ikertzaile gazte onenaren saria jaso zuen Osteoporosi, Artrosi eta Gaixotasun Muskuloeskeletikoei buruzko Nazioarteko Kongresuan, Bartzelona 2023an.