• “Zelulatik pazientera. 10 urte elkarrekin aurrera egiten” erakusketa inauguratu du gaur goizean, ikerketa biomedikoaren zentroan

Chivite Lehendakariak hasiera eman die Navarrabiomeden hamargarren urteurrena ospatzeko ekitaldiei, “Zelulatik pazientera. 10 urte elkarrekin lanean” erakusketa inauguratzearekin batera. Navarrabiomed Nafarroako Gobernuaren eta Nafarroako Unibertsitate Publikoaren (NUP) arteko zentro mistoa da, eta 10 urteko ibilbidea bete du osasun sistema publikoaren kalitatea hobetzeko terapiak garatzeko ikerketa biomedikoa sustatzen, errazten eta egiten.

Hamar urte hauetan ikerketa biomedikoa osasun-sistema publikoaren praktika klinikoan sartzeak dakartzan erronkak eta aukerak nabarmentzen dira, dibulgazio-ikuspegi batekin. Gaur egun, piezak Navarrabiomedeko sarreran daude, eta, 2023an, erakusketa ibiltaria izango da, Foru Komunitateko hainbat erakusketa-espaziotan kokatzea aurreikusten baita, herritarrei helarazteko. Halaber, Iruñeko Planetarioan egongo da urtarrilaren erdialdetik aurrera.

Inaugurazioan, lehendakariak ikerketaren eginkizuna azpimarratu du: “Zuen lana funtsezkoa da ikerketa herritarrentzako eta lurralderako emaitza nabarmen onuragarri bihurtzeko eta gure osasun-sistema publikoa indartzeko”. Bestalde, nabarmendu du Nafarroako Gobernuak apustu egin duela emaitzak herritarren osasunerako onurei begira eraginkortasunez aplikatuko direla bermatuko duen osasun ikerketaren alde. “Osasun-sistema publikoetatik sustatu behar dugun funtsezko eginkizuna da. Azken urteetan, Miguel Servet Fundaziorako aurrekontu-partida finkatu da: 2,7 milioi euro 2017an, eta 3,5 milioi 2020an. Eta 2023ko aurrekontuaren aurreproiektuak %12,5eko igoera proposatzen du, aurreko urtearekin alderatuta.”

Ekitaldian izan dira Santos Induráin Osasun kontseilaria, Juan Cruz Cigudosa Unibertsitateko, Berrikuntzako eta Eraldaketa Digitaleko kontseilaria, Ramón Gonzalo NUPeko errektorea, Maite Mendioroz Navarrabiomedeko zuzendaria eta Miguel Servet Fundazioko patronatuko kideak, Navarrabiomed organo kudeatzailea.

10 urte Navarrabiomedekin aurrera

Maite Mendiorozek gogorarazi du ikerketa-zentroaren xedea “ikerketa biomedikoa sustatu, erraztu eta egitea dela, osasun-sistema publikoaren kalitatea hobetuko duten terapiak ezarri eta garatzeko”. Orain dela 10 urte Nafarroako Gobernuko Osasun Sailak bultzatuta, 2016. urtean zentro mistoa izan zen Nafarroako Unibertsitate Publikoarekin, ikerketa biomedikoa sustatzeko eta eskualdeko sektore biosanitarioaren lehiakortasuna bultzatzeko.

Ildo horretatik, azpimarratu du “Navarrabiomed duela 10 urtetik Nou-aren esparruan egotea ez dela kasualitatea. Ikerketa-zentroaren, ospitalearen eta unibertsitatearen arteko bat-egite hori funtsezkoa da hiru agenteen artean sortzen den ezagutza asistentzia-praktikara eraman dadin.”

Gaur egun, 20 ikerketa-unitatetan eta ikerketa zientifikoa eta garapen teknologikoa sustatzeko 6 zerbitzu zientifiko-teknikotan antolatzen da zentroa: Biobankua, Entsegu Klinikoak, Osasun-zerbitzuen ebaluazioa, Proteomika, Animaliategia eta kirofano esperimentala eta CellMa terapia aurreratuen Gela Zuria. Guztira 120 ikertzaile biltzen dituzte. Laguntza unitateen bidez, Navarrabiomedek Nafarroako osasun sistema publikoko beste zentro publiko batzuetako osasun arloko 250 profesionalek baino gehiagok egindako ikerketa erraztu eta sustatzen du. Zuzendariak zentroaren bilakaera “oso sendoa” dela esan du. Zuzendariak zentroaren bilakaera “oso sendoa” dela esan du. Oso bitxia da ikerketa-zentro batek zer bilakaera duen ikustea, ikerketa-talde gutxi dituen zentro txiki bat denetik. 2012an 49 pertsona ginen, gaur egun 165. Ekoizpen zientifikoari dagokionez, nabarmentzekoa da 2013an Navarrabiomedek zazpi artikulu argitaratu zituela JCRn indexatutako aldizkarietan, bost urte geroago, 41 eta 2021ean, 181”.

Amaitzeko, hauxe esan du: “Plan Estrategikoaren funtsezko helburuak bete ditugu, eta gaur, 2023-2027 Plan Estrategikoan ari gara lanean. Hamar urteko ibilbidea egin eta iragandako guztia aztertu ondoren, ikuspegi asko dituen etapa berri bati ateak ireki diezazkiokegu. Erronka handiak ditugu aurretik, eta gogoz eta arduraz egiten diegu aurre.”

Errealitate areagotuko eskultura jasangarriak

Ondoren, parte-hartzaileek “Zelulatik pazientera. 10 urte elkarrekin lanean” erakusketa bisitatu dute. Kartoizko eskulturen formatuko 9 pieza zientifiko dira, eta ikerketa biomedikoan egindako aurrerapenak eta osasunari buruzko ikerketak dituen erronkak eta aukerak azaltzen dituzte. Osasun-langileei eta, oro har, jendeari zuzenduta dago, eta zientzia gizartera hurbiltzea du helburu, errealitate areagotuko formatu interaktibo berrien bidez. Eduki guztiez gozatzeko, doan deskargatu behar da Navarrabiomed aplikazioa (Androidea eta iOS).

Proiektu honek Unibertsitateko, Berrikuntzako eta Eraldaketa Digitaleko departamentuaren finantziazioa jaso du, kultura zientifikoa sustatzeko, Nafarroan egindako I+G+B zabaltzeko eta STEM COSMOS 2022 bokazioak sustatzeko laguntzen deialdian. Diseinu kontzeptuala eta bisuala eta erakusketaren edukiak Navarrabiomedeko Komunikazio eta Diseinu Unitateak egin ditu. iAR (Industrial Augmented Reality) enpresak errealitate areagotua programazioa egin du, eta Tresatres enpresak, berriz, piezen inprimaketa.

Proiektu honek Nafarroako Gobernuko Unibertsitate, Berrikuntza eta Eraldaketa Digitala Sailaren finantziazioa jaso du, Kultura Zientifikoa Sustatzeko, Nafarroan egindako I+G+B zabaltzeko eta STEM COSMOS 2022 bokazioak sustatzeko laguntzen deialdian. Kontzeptuen eta ikusizko diseinua eta erakusketaren edukiak Navarrabiomedeko Komunikazio eta Diseinu Unitateak egin ditu. iAR (Industrial Augmented Reality) enpresak egin du programazioa errealitate areagotuan, eta Tresatres enpresak, berriz, piezen inprimaketa.

Erakusketa eta hitzaldi zientifikorako bisitak

Zientziaren asteekin batera, erakusketarako bisitak antolatuko dira, herritarrei ikerketa biomedikoa hurbiltzeko eta bokazio zientifikoak sustatzeko. Saio bakoitzean bisita gidatua egingo da "Zelulatik pazientearengana. 10 urte elkarrekin" eta zentroko laborategietara. Toki kopurua mugatua da guztietan, eta interesdunek Navarrabiomed www.navarrabiomed.es/eu webgunearen bidez erreserbatu beharko dute tokia.

Programazioa azaroaren 24an (osteguna), 13:00etan, bukatuko da, Nafarroako Unibertsitate Ospitaleko B areto nagusian, "Ikerketa biomedikoaren integrazioa praktika kliniko asistentzialean: erronkak eta aukerak" izeneko hitzaldi zientifikoarekin. Marina Berenguer Haym-en eta Jesús Prieto Valtueñaren arteko elkarrizketa da. Biak profesional medikoak eta ikertzaile ospetsuak dira. Parte hartu nahi dutenek aldez aurretik eman beharko dute izena.