Naranja (#FF573D)

• Programaren bidez, NOUko espezialista medikuek lanaldiaren zati bat libre utz dezakete, ikerketan aritzeko.

Nafarroako Ospitale Unibertsitaterioko (NOU) Maria Alsina Maqueda eta Iñigo Les Bujanda Navarrabiomedeko intensifikazio bigarren programaren onuradun izan dira,  “la Caixa” Fundazioak finantzatua. Ekimen honen bidez, Nafarroako Ospitale Unibertsitaterioko ikerketa jarduera sustatu, bultzatu eta sendotu nahi da.
“la Caixa” Fundazioak emandako laguntzari esker, bi ikertzaile berri sartu dira Navarrabiomeden onkologiaren eta barne-medikuntzaren arloetan. Programak aurreikusten dituen bi urteetan laguntza, instalazio eta ekipamenduko langileak izanen dituzte, ikerketa zentroan beren proiektuak garatzeko.

Zehazki, deialdiak NOUko lanaldiaren erdia liberatzeko aukera ematen du, Navarrabiomedeko ikerketa jardueretan aritzeko. Horren bidez, zenbait espezialitate medikotako profesionalek ikerketa translazionala garatzeko behar den denbora eta baliabideak izan ditzaten lagundu nahi da, laborategiko oinarrizko ikerketaren eta praktika kliniko asistentzialaren arteko zubi gisa orientatzen dena.
 

Egin beharreko ikerketaren xehetasunak

Intensifikazio-programari esker, Iñigo Les Bujandak Hanturazko eta immunomediatutako Gaixotasunen Unitatea jarri du martxan. Unitate horretan, behaketaren eta zentro anitzeko azterketa prospektibo bat egingo du, immunoterapiarekin tratatutako minbiziak dituzten gaixoen immunitate-erdialdeko kontrako gertaeren iragarle gisa autoantigorputza-multzo batek duen erabilgarritasuna ikertzeko. Era berean, erregistroak, epe laburretik ertainera ustiatu daitezkeen etorkizuneko datu-baseak eta lagin biologikoen bildumak sortzea sustatuko du gaixotasun autoimmune eta autoinflamatorio horietan. Jarduera horiek Barne Medikuntzako Zerbitzuaren ikerketa-jarduera indartuko dute.

Bestalde, Onkologia Mediko Traslazionaleko Unitatetik, Maria Alsina Maquedak jarraipena emango die NOUko Onkologia Medikoko Zerbitzuan hasitako proiektu eta lankidetzei, beharrezko ospitale-zirkuituak jarriko ditu martxan minbizia duten Nafarroako lagin biologikoen bildumak zabaltzeko, eta proiektu berriak minbizia goiz agertzen den 50 urteko paziente gastrointestinalen ikerketa translazionalean, bereziki, zentratuko ditu.
 

Programaren lehen edizioa

2018an, programa honen lehen ediziorako deialdia egin zen, eta Navarrabiomed-en NOUko hainbat zerbitzutako lau espezialista mediko sartzeko aukera eman zuen: Eduardo Albéniz Arbizu (Digestio Zerbitzua), Nicolás Martín-Velilla (Geriatria Zerbitzua), Antonio Viúdez Berral (Onkologia Medikoko Zerbitzua) eta Esozia Arroabarren Alemán (Alergologia Zerbitzua). Gainera, programari esker, Maite Mendioroz Iriarte neurologoaren eta ikertzailearen ikerketa-jarduera sendotu zen, gaur egun Navarrabiomed – Miguel Servet Fundazioko zuzendaria ere bada.
 

• Fractalkina funtsezko biomarkatzaile berri gisa identifikatu dute, immunoterapiari eman beharreko erantzuna zehazteko eta lau minbizi mota ohikoenetako baten eraginkortasuna hobetzeko.

  ---

Navarrabiomed ikerketa biomedikoko zentroak ikerketa bat garatu du biriketako minbizia duten pazienteen immunitate sistema aztertzeko, immunoterapiaren aurretik eta zehar. Ikerketak egiaztatu duenez, tratamendu horri erantzuten dioten pazienteek odol-zelula immunitarioen osaera dute (zelula mieloideak), pertsona osasuntsuenekin konparatzeko modukoa, eta odol zirkulatzailean haustura maila handia ikusten da, immunitate-sistema aktiboa eta funtzionala mantentzeko funtsezko proteina. Ezagutza horrek tratamendu eta immunoterapia eraginkorragoak garatzea ahalbidetu lezake, proteina hori egungo terapiekin konbinatuz.

Lan horren emaitzak EMBO Reports nazioarteko aldizkarian aurkeztu dira. David Escors doktoreak zuzentzen duen Navarrabiomedeko OncoInmunologia Unitateko ikertzaileek, Ana Bocanegra eta Grazyna Kochan doktoreek koordinatu dute. Nafarroako ospitale Unibertsitarioko Onkologia Medikoko Zerbitzuko taldearekin lankidetza estuan garatu da, Ruth Vera doktoreak gidatuta, eta Minbiziaren aurkako Espainiako Elkarteak, Carlos III Osasun Institutuak- EGEF funtsak eta Nafarroako Gobernuko Garapen Ekonomiko eta Enpresarialeko Departamentuak emandako finantzaketari esker.

Ikerketaren garapena

Ikerketan, fraktina erantzun-biomarkatzaile gisa identifikatzen da, eta proteina horren maila altuak immunoterapiari erantzun hobea ematearekin lotzen da. Era berean, proteina hori diana terapeutiko berri gisa aurkezten da, PD-1 blokeoko immunoterapien eraginkortasuna areagotzeko biriketako minbiziaren animalia-ereduan, aldez aurretik terapia horrekiko erresistenteak baitziren.

Egileek jakinarazi dutenez, epe ertain-luzera tratamenduen eraginkortasuna hobetu liteke fraktina erabiliz, immunitate-sistema suspertzeko eta immunoterapiari ematen zaion erantzuna hobetzeko.

“Emaitza horiek immunoterapiak eman aurretik immunitate-sistema funtzional baten beharra berresten dute, eta ikerketa-lerro bat irekitzen dute, non fraktinaren tumorearen aurkako ekintza bultza dezakegun. Epe luzera, fraktalkina immunoterapiekin konbinatzeko tratamendu bat ebaluatu ahal izango litzateke saiakuntza klinikoetan”, Grazyna Kochan Navarrabiomedeko ikertzaileak adierazi duenez.
 

Lankidetzazko azterlana

Navarrabiomedeko eta NOUko ikertzaile-taldeak elkarlanean jardun du azterlan honetan, Nafarroako, Errioxako eta Madrilgo diziplina anitzeko taldeekin. Talde horiek ikerketaren eta laguntzaren arloan ibilbide ezaguna duten profesionalek koordinatu dituzte, besteak beste: Rubén Pío doktorea, Luis Montuenga doktorea eta Cima Universidad de Navarrako Juan José Lasarte doktorea, San Pedro Unibertsitate Ospitaleko (Logroño, Errioxa) Alejandra Roncero doktorea, Jiménez Díaz Fundazioko (Madril) Carolina Gotera doktorea, Salazar-Ezcároz Osasun Zentroko (Nafarroa) Alfonso Ventura doktorea eta Errioxako Ikerketa Biomedikoko (CIBIR, Logroño) zentroko José Pichel doktorea. Gainera, NOUeko eta Salazar-Ezkarozeko (Nafarroa) Osasun Zentroko pazienteek eta senideek eskuzabaltasunez parte hartu dute.

Argazkian: Ezkerretik eskuinera, Luis Montuenga (Cima), David Escors eta Grazyna Kochan (Navarrabiomed), Ruth Vera (NOU) eta Rubén Pío (Cima). Argazkian ez dago Ana Bocanegra (Navarrabiomed).