• Bihar ospatuko da Alboko Esklerosi Amiotrofikoaren Munduko Eguna, Nafarroan 50 pertsona inguruk dute gaitza.

Nafarroako Ospitale Unibertsitarioak (NOU) eta Navarrabiomed ikerketa biomedikoko zentroak bi proteina identifikatu dituzte, sTREM2 eta pTDP43, odoleko biomarkatzaile potentzial gisa, Alboko Gaixotasun Amiotrofikoaren (ELA) diagnostikoa hobetzeko. Emaitzak 2013tik bi zentroek gaixotasun hori ikertzeko duten lankidetzaren emaitza dira, eta berriki argitaratu dira Brain, Behavior and Immunity aldizkarian.

Alboko Esklerosi Amiotrofikoa (AEA) neurona motorren gaixotasun degeneratiboa da, borondatezko muskulaturaren mugimendua kontrolatzen dutenak eta, batez ere, helduei eragiten dietenak. Asteazken honetan, gaitz horren Nazioarteko Eguna ospatzen da. Egun horretan, 50 pertsona inguru daude Nafarroan.

Ikerketa hau “la Caixa” Fundazioaren, Luzon Fundazioaren eta ELAren Nafarroako Elkartearen (ANELA) finantzaketari esker egin da. Ivonne Jericó Pascual doktorea buru duen NOUko neurona motorreko gaixotasunen ikerketa-taldeko eta Maite Mendioroz Iriarte doktoreak zuzentzen duen Navarrabiomedeko NeuroEpigenetikako Unitateko profesionalek parte hartu dute. Azterketa NOUko Neurona Motorreko Diziplina Anitzeko Unitateak errekrutatutako paziente eta pertsona osasuntsuen borondatezko parte-hartzearekin egin da. Halaber, Navarrabiomedeko Biobankuaren post mortem ehun neurologikoaren laginak sartu dira, ikerketa sustatzeko lagapena bizirik zegoela izapidetu duten pertsonenak.

Azterketa egiteko, NOUko Neurona Motorreko Diziplina Anitzeko Unitateak paziente eta pertsona osasuntsuen borondatezko parte-hartzea errekrutatu ditu. Halaber, Navarrabiomedeko Biobankuaren post mortem ehun neurologikoaren laginak sartu dira, ikerketa sustatzeko lagapena bizirik zegoela izapidetu duten pertsonenak.
 

Ikerketaren xehetasuna

Nerbio-sistemaren hantura, neuroinflamazioa bezala ezagutzen dena, gaixotasun neurodegeneratiboen garapenean inplikatuta dago, hala nola Alzheimerra, Parkinsona edo AEA. Testuinguru horretan, NOUko taldeak eta Navarrabiomedek TREM2 prozesu horretan inplikatutako gene giltzarritzat identifikatzea lortu dute. Zehazki, bizkarrezur-muinean TREM2ren adierazpena nabarmen handitu dela identifikatu dute. Halaber, proteina horren frakzio disolbagarria (sTREM2) handitu egin dela ikusi dute likido zefalorrakideoan eta ELAko gaixoen odolean.

TREM2 neuroinflamazioaren markatzaile ez-espezifikoa denez, eta ez espezifikoki AEArena, taldeak pTDP43 proteinaren mailak ere aztertu ditu, AEArekin zuzenean lotzen diren markatzaile neuronal nagusietako bat.

Jerico doktoreak ikerketaren garrantzia azpimarratzen du: PTDP43 eta sTREM2ren arteko erlazioari esker, AEAk paziente bakoitzarengan dituen aztarna molekularrak identifika daitezke, eta hori itxaropentsua da diana terapeutiko berrietarantz aurrera egiteko. Izan ere, beste gaixotasun neurodegeneratibo batzuetan, hala nola Alzheimerrean, TREM2ren ekintza aldatzeko entsegu klinikoak abian dira.