• ‘Nature Metabolism’ aldizkariak ikerketa biomedikoaren zentroak zuzentzen duen azterketa nazionalaren emaitzak argitaratu ditu

  ---

Navarrabiomed ikerketa biomedikoko zentroak frogatu du ranolazina aplikatzeak, gaur egun bihotzeko afekzioetan erabiltzen den farmakoa, saguetan hobetu egiten duela melanoma tratatzeko egungo terapien eraginkortasuna. Ikerketa horren emaitzak ‘Nature Metabolism’ eremuko erreferentziazko aldizkarian argitaratu dira, eta aukera terapeutikoa eskaintzen dute melanoma tratatzeko, Espainian 100.000 biztanleko 16,3 emakumeri eta 14,6 gizoni eragiten dien azaleko minbizi mota hilgarriena.

Imanol Arozarena Martinicorena doktoreak zuzentzen duen Navarrabiomedeko Seinaleztapena minbizian Unitatea izan da ikerketa honen buru. CSIC-UMH Neurozientzien Institutuko (Sant Joan d’Alacant, Valentziako Erkidegoa) eta IRB Bartzelonako (Bartzelona, Katalunia) ikertzaileek ere parte hartu dute ikerketa horretan.

Gizakiek erabiltzeko onartuta dagoen eta angina kronikoa tratatzeko praktika klinikoan ematen ari den ranolazina farmakoa erabiltzeak etorkizunean saiakuntza klinikoak egitea erraztuko luke, paziente onkologikoetan haren ekintza balioztatu eta baieztatzeko.
 

Ikerketaren xehetasunak

Kasu gehienetan melanoma duten pazienteek ongi erantzuten diete tumoreen progresioan giltzarri den gene baten kontrako terapiei: BRAF genearen kontrako terapiei. Hala ere, terapia horiekiko erresistentziak garatzen dituzte laster, eta tumoreak hazi egiten dira berriro. Gainera, azken azterketa klinikoen arabera, paziente horiek okerrago erantzuten diote immunoterapiari.

Ikerketa horri esker, gantz-azidoen metabolismoak BRAF inhibitzaileekiko erresistentziaren garapenean duen zeregina sakon ezagutu da, eta erranolazinaren ekintza frogatu da tumoreen progresioa moteltzeko. Are garrantzitsuagoa da gai aktibo hori aplikatzeak melanoma-zelulak sistema immunitarioarentzat ikusgarriagoak izatea, immunoterapiei ematen zaien erantzuna hobetuz eta linfozitoek tumore-hazkundea kontrolatzeko duten gaitasuna handituz.

Ikerketa multizentrala 

Imanol Arozarena Martinicorena doktoreak, Navarrabiomed – IdiSNA –ko Seinaleztapena minbizian Unitateko arduradunak, koordinatu du ikerketa, eta Marta Redondo Muñoz –en Nafarroako Unibertsitate Publikoko doktorego-tesiaren parte da, unitate bereko ikertzailea baita.

Lana lankidetza estuan egin da Neurozientzien Institutuarekin (CSIC eta Miguel Hernández Unibertsitatearen arteko zentro mistoa), Francisco Javier Rodrí-Baena doktorearekin - Berta Sánchez Laorden doktorearen zuzendaritzapean, Plasticidad Zelulako taldeko ikertzaile nagusia Garapenean eta Gaixotasunean. Baita IRB Barcelona erakundearekin ere. Zentro horretako kidea Salvador Aznar-Benitah doktorea, ICREA ikertzailea da, Zelula Amak eta Minbizia laborategiko burua eta Minbiziaren Alterazio Metaboliko Sistemikoak laborategi translazionaleko burua.

Navarrabiomedetik ikerketa guztia diseinatu eta garatu egin da. Terapia gidatuen aurkako erresistentziarekin lotutako esperimentuak ere egin dira eta ranolazinak melanoma-zelulen immunogenizitateari nola eragiten dion aztertu ere. “Azterketa honek frogatzen du tumore-zelularen metabolismoa farmakologikoki berrantolatu daitekeela, terapia gidatuen eta immunoterapien eragina hobetzeko. Hurrengo erronka da konbinazio horiek pazienteengan duten eragin klinikoa frogatzea eta ranolazinak beste minbizi mota batzuetan duen potentziala aztertzea. Horretarako, hobeto ulertu behar dugu nola jarduten duen gai horrek tumore-zeluletan eta immunitate-sisteman”, adierazi du Imanol Arozarena doktoreak.

Ikerketa hori hainbat erakundek emandako laguntza instituzionalari eta finantzaketari esker egin da: Zientzia eta Berrikuntza Ministerioa, Carlos III.a Osasun Institutua, Nafarroako Gobernua, Melanomako Espainiako Diziplina Anitzeko Taldea (GEM) eta Melanoma Research Alliance.

Intzidentzia

2022an, larruazaleko melanomaren 7.500 kasu berri diagnostikatu ziren Espainian. Mundu mailan, atzemandako kasu onkologiko guztien %3,4 da mota horretako minbizia. Azaleko minbizien %10 besterik ez den arren, melanomak eragiten du larruazaleko tumoreekin lotutako heriotzen %90.

Terapia gidatuak eta immunoterapiak agertzeari esker, hobetu egin da melanomaren eraginpean dauden pertsonen tratamendu klinikoa, baina oraindik pazienteen% 50ek erantzun gabe segitzen dute eta/edo terapia horiei aurre egiten diete. Gaur egungo terapiak ranolazinarekin konbinatuz gero, aukera terapeutikoa eman dakieke paziente horiei, erantzun klinikoa hobetuz.